नेपालगञ्ज, ६ फागुन । नेपालगञ्ज नाकाबाट गत एक बर्षको अवधिमा खाडी मुलुकको जोखिमपूर्ण यात्रामा रहेका ५०९ जनाको उद्दार गरिएको छ । माइती नेपालका क्षेत्रीय संयोजक केशव कोइरालाले उक्त अवधिमा सबैभन्दा बढी बाँकेका ८२ जनाको उद्दार गरिएको बताउनुभयो । त्यस्तै सुर्खेतका ६० र दाङका ५३ जनालाई उद्दार गरिएको छ । उक्त अवधिमा भारतवाट १२ जनाको उद्दार गरिएको छ ।
विगत एक वर्ष (सन् २०२३) को अवधिमा माइती नेपालमा खोजतलासका लागि ६६२ निवेदन परेका छन । त्यसमध्ये बाँके जिल्लाकै संख्या अधिक छन् । बाँकेको १४२ खोजतलासको निवेदन परेको संयोजक कोइरालाले बताउनुभयो ।
संयोजक कोइरालाका अनुसार, बाँकेको नेपाल—भारत सीमा नाका प्रयोग गरि रोजगारका लागि अवैधरुपमा भारत तथा खाडी मुलुक जाने महिला तथा बालबालिकाको उद्दारको प्रयासलाई माइती नेपालले विगत भैm निरन्तरता दिदै आएको छ ।
यस्तै, भारत र खाडी मुलुक गएर हराएका महिला तथा बालबालिकाका आफन्तले नेपालगन्जस्थित माइती नेपालको क्षेत्रीय कार्यालयमा खोजीका लागि दिएको निवदेनको आधारमा उनीहरुको उद्दारको प्रयास हुने गरेको छ । दुई वर्षअघि भारतको दिल्ली पु¥याएर बन्धक बनाइएका यस क्षेत्रका १६ महिलाहरुको उद्दार भारतीय प्रहरी र भारतीय महिला आयोगको सहयोगमा माइती नेपालले गरेको थियो ।
माइती नेपालको तथ्यांक अनुसार, भारत र खाडी मुलुकमा गएर हराएका मध्ये फेला परेका अधिकांश महिला तथा बालबालिकामाथि शारिरीक, मानसिक तथा यौन शोषण भएको पाइएको छ । ‘वेपत्ता महिलाहरु मध्ये अधिकांश दलित, जनजाती तथा विपन्न परिवारका भएकाले अवैधरुपमा कामका लागि विदेशिने महिलाहरुको मूल समस्या गरिबी नै हो भन्न सकिन्छ—’संयोजक कोइरालाको भनाइ छ ।
कामको प्रलोभन देखाई अवैधरुपमा लगिएका महिला तथा बालबालिकाहरु मध्ये सबैभन्दा बढी खाडी मुलुक र केहि भारतमा हराएको माइती नेपाल क्षेत्रीय कार्यालयको तथ्यांकमा उल्लेख छ । महिलालाई अवैधरुपमा विदेश पठाउने दलालीमा महिलाहरुसमेत लागेका छन । महिलाको विश्वास गर्न सकिने भएकाले पनि दलालीमा लागेका महिलाहरु सोझासाझा युवतीलाई फकाउन गाँउगाँउमा सक्रिय रहेको कोइरालाले भन्नुभयो ।
माइती नेपालले जोखिमपूर्ण यात्रामा रहेका महिला तथा बालबालिकालाई बाँके जिल्लाको नेपाल—भारत सीमा नाकावाट समेत फिर्ता पठाउने गरेको छ । मानव बेचबिखन समुदायस्तरबाटै रोकथाम गर्ने उद्धेश्यका साथ बिद्यार्थी, युवा र अभिभावक समेतको समूह गठन गरि तालिम दिएर उनीहरुमार्फत बिभिन्न स्यानमा अभिमुखिकरण तथा जनचेतनामूलक अभियान समेत माइती नेपालले सञ्चालन गर्दै आएको छ ।
यसका साथै, जोखिमपृर्ण यात्रामा रहेका महिला तथा वालवालिकालाई उद्धार गरि आवश्यक परामर्श दिने, बेचबिखनमा परेकाहरुको पुनःस्थापना, बिभिन्न हिसांमा परेका महिला तथा वालवालिको उद्धार, पुनःस्थापन र पैरवी पनि माइती नेपालले गर्दै आएको संयोजक कोइरालाले बताउनु भयो ।
२०८०÷११÷०६